Lüksemburg’a yeni yerleşmiş aileler için okul konusu oldukça zorlayıcı bir konu olabilir. Bilhassa Türkiye’den gelen ve/veya yalnızca Türkçe konuşan çocukların okula yazılması ve çok dilli bir ortamda dil engelini aşarak bir de sosyalleşmesi başlı başına bir mücadele gerektiriyor. Ancak Lüksemburg, ülkeye yeni taşınanlar için dil desteği veren ve uluslararası okullar ile öğrencilerin eğitim yaşamlarını destekleyen bir ülke statüsündedir. Bu noktada sizleri bu kısa bilgiselde yardımcı olmaya çalışacağız.
Zorunlu Eğitim!
Eğitimin genel anlamda ücretsiz olduğu Lüksemburg’da 4- 16 yaşları için zorunlu. İlköğretim ve ilköğretim sonrası eğitim arasında bölünmüş minimum 12 yıllık bir süreden oluşur. İlköğretim, 3-11 yaş arası çocuklar için okul öncesi ve ilköğretim dahil olmak üzere dört aşamadan oluşur.
Başarının tek anahtarı çoçuk değil, çoçuk ve ailedir.
Lüksemburg’ta eğitim pek çok okul tarafından ücretsiz verilir. Okul çağındaki 4 ila 16 yaş arası gençlerin eğitime devam etmesi zorunludur. Ayrıca hemen her okulda Almanca, Fransızca, Lüksemburg dili ve İngilizceden oluşan çok dilli, yani multilingual bir sistem mevcuttur. Lüksemburg genelinde hükümet her bir öğrenciye ev ve okul arasında ücretsiz seyahat edebilmesi için “Lycee” adlı bir kart verir. Ayrıca okul taşımacılığı ücretsiz olduğundan popüler okul rotaları üzerinde bulunan otobüs seferleri de ücretsizdir.
Yabancı diller havuzu: Lüksemburg
Lüksemburg’da temel eğitim sistemi okul öncesi ve ilköğretim okullarının birleşiminden oluşan bir kavram olarak tanımlanır. Her çocuk minimum 3 ya da 4 yaşından itibaren eğitim yaşamına başlar ve 11 yaşına kadar 4 farklı döngü seviyesinde ilerler. Her bir döngü için kayıt yaşı şu şekildedir:
1. Döngü: 3 ve 5 yaş arası çocukları kapsar.
2. Döngü: 6 ve 7 yaş arası çocukları kapsar.
3. Döngü: 8 ve 9 yaş arası çocukları kapsar.
4. Döngü: 10 ve 11 yaş arası çocukları kapsar.
1. Döngü Eğitim
1. döngü, isteğe bağlı olarak bir yıl süren ancak hemen ardından iki yıl zorunlu olarak devam eden okul öncesi erken çocukluk eğitimini kapsar. Bu eğitim yılları içerisinde çoğunlukla çocuğun sosyal becerilerini geliştirmesi ve iletişim kurmasının bir yolu olarak ana dil eğitimi verilir. Bununla birlikte yavaş yavaş mantık, matematiksel akıl yürütme, sağlık ve beden eğitimi, duyusal gelişim, kültürel ve yaşam değerleri gibi olgular da aktarılır.
1. döngü kapsamındaki eğitimler pazartesi, çarşamba ve cuma günleri sabah 8’den akşam 16’ya; salı ve perşembe günleri ise sabah 8’den 11.45’e kadar devam eder. Çocuklar öğle yemeği vakitlerinde eve gelir. Ancak eğer her iki ebeveyn de çalışıyorsa öğle yemeği için her okulun yakınında bulunan ve Maison Relais denilen anaokuluna gidilir. Okula ait akademik takvim 15 Eylül’de başlar ve her yıl 15 Temmuz’da sona erer.
İlk yıl yani 3 yaş eğitimi isteğe bağlı olsa da çocuklardan sınıftaki varlıklarını korumaları beklenir. Daha sonraki iki zorunlu yıl (okul öncesi dönem), 1 Eylül’den önce dört yaşına giren çocukları kapsar. Okula kabul dönemi genellikle ağustos ayında başlar. Eğer aile dönem ortasında Lüksemburg’a taşınmışsa, okul kayıt dönemi yarıyılda başlar. Bu konudaki temel kural, çocuğun okul başlama döneminden en az üç ay önce kaydedilmesinin sağlanmasıdır. Lüksemburg’a taşınan ailelerin kayıt işlemleri için öncelikle yaşadıkları bölgenin eğitim departmanına (Service de l’enseignement) başvurmaları gerekir. Başvuru esnasında ailenin ikamet belgesi, çocuğun doğum kağıdı ve kayıt formunun ibraz edilmesi gereklidir.
2. Döngü Eğitim
İlkokul yıllarını kapsayan 2. döngü eğitimin amacı, çocuğa 6 yaşına kadar bir dizi temel öğrenme becerisini kazandırmaktır. Oyunlar, bulmacalar, odaklanma çalışmaları gibi aktiviteler ile dikkat süresi artan çocuk aynı zamanda motor becerilerini de geliştirir. Bu dönemde sanat ve eğlence etkinliklerine de önemli bir yer verilir. Okul saatlerinden sonra isteğe bağlı olarak sanatsal aktivitelere katılım sağlanır. Diğer yandan haftada iki saat dini veya ahlakî sosyal çalışmalar da yapılır.
2. döngü eğitim periyodu da prensip olarak 15 Eylül’de başlar ve 15 Temmuz’da sona erer. Eğitim pazartesi, çarşamba ve cuma günleri sabah 8’den akşam 16’ya; salı ve perşembe günleri ise sabah 8’den öğleden sonraya kadardır.
Okul öncesi bu döngüler Lüksemburg’daki tüm kamu, özel ve uluslararası okullarda mevcuttur. Ülke genelinde 150’den fazla okul bulunur. Çocuğun durumuna göre daha erken kayıt olmak ya da döngü sürelerini uzatmak da mümkündür. Özellikle öğrenme güçlüğü çeken çocuklar için bireyselleştirilmiş destek sunulur. Bunun dışında tüm Lüksemburg’da okul taşımacılığı ücretsiz olarak hizmet verir.
Orta Öğretim: 3. ve 4. Döngü
İlkokulu bitiren öğrenciler, orta öğretim için yeteneklerine ve isteklerine göre liselere kaydedilir. Her öğrenci kendi bölgesi içerisinde yer alan bir liseye kayıt yaptırır. Ancak başka bir bölgedeki okula gidilmesi gerekiyorsa bölge belediyesinden onay alınması gerekir.
İlkokulu bitiren öğrencilerin yüzde 40’ı klasik sistem eğitim olarak bilinen “Lycees secondaire” okullarına başlarlar. Bu okullar, üniversite eğitimine devam etmek isteyen öğrenciler içindir. Okulda beşeri bilimler, matematik, edebiyat ve doğa bilimleri gibi bir dizi genel eğitim verilir. Öğrencilerin geri kalan yüzde 60’ı ise “Lycees techniques” adı verilen teknik eğitim okullarına devam eder. Burada tıp, mimarlık, muhasebe, mühendislik, teknisyenlik gibi daha çok meslekî kariyere odaklanan çalışmalar yapılır.
Orta öğretim genellikle 7 yıl boyunca devam eder. Öğrenciler, genel ya da teknik eğitim alabilirler. Genel eğitim, yüksek öğrenim için bir hazırlık eğitimi sayılır. Teknik eğitim ise öğrencilerin bir meslek edinmeleri, uygulamalı üniversite bölümlerine hazırlık yapmaları için yetenek sertifikası almaları içindir.
Bunların dışında meslekî eğitim veren liseler de mevcuttur. Öğrencilerin ilgi alanlarına göre tercih ettiği bölüm kapsamında mekanik, tekstil, elektronik gibi pratik dersler, iş deneyimi, atölye çalışmaları ve o sektördeki işletmelerde stajla devam eden eğitimin yanı sıra fen, tarih, matematik, yabancı dil gibi temel konular da öğretilir. Öğrencinin başarılı olabilmesi için sınav notları, derse katılım, ödev, genel tutum ve öğretmenlerin yıl sonu değerlendirmeleri esas alınır. Nitekim dokuzuncu sınıfı bitiren öğrencilere “Regime Professionnel” adı verilen bir çıraklık programı da sunulur. 12 haftalık staj dönemiyle birlikte 3 yıl boyunca meslekî eğitim alan öğrenci, eğitim dönemi sonunda Profesyonellik Diploması (Diplome d’aptitude Professionnelle) almaya hak kazanır.
Lüksemburg’da Yabancı Dil Eğitimi
Lüksemburg’un resmi dilleri Lüksemburgca, Almanca ve Fransızcadır. Dolayısıyla bir öğrenci, eğitim süresinin neredeyse yarısını yabancı dillere ayırır. Okul öncesi dönemde sadece Lüksemburg ana dili öğretilirken; ilerleyen yıllarda Almanca, Fransızca ve İngilizcenin de katıldığı çok dilli bir eğitim sistemi devam ettirilir. Tüm bu dillerde yoğun eğitim alan öğrenciler her dört dilde de iyi seviyede okuyan, yazan ve anlayan bireyler haline gelir.
Çok Dilli Eğitime Entegrasyon Süreci
Ülke genelinde iletişim ve eğitim dili Lüksemburgca yapılır. 1. döngüde sadece Lüksemburg dili kullanılırken; okuryazarlığın başladığı 2. döngüde Almanca, 3. döngüde Fransızca ve 4. döngüde ise Lüksemburgca, Almanca ve Fransızca karma olarak kullanılır.
Bu dillerin hiç konuşulmadığı ülkelerden gelen ailelerin çocukları, okullara kayıt edilmeden önce yoğun bir ev kursu alır. Bu ev kurslarının amacı, çocuğun derslerini düzenli olarak takip edebilmesi için ihtiyacı olan yabancı dil temelinin sağlanmasıdır. İlgili yabancı dil eğitimi Lüksemburg Eğitim Bakanlığı tarafından CASNA (Cellule d’accueil Scolaire pour élèves Nouveaux Arrivants) Programı kapsamında sunulur. CASNA programı sadece Lüksemburg’a taşınan öğrenciler için değil, aynı zamanda ebeveynler için de farklı dillerde bilgi ve eğitim sunma hizmeti verir.
Editör Notu: Bu yazıya dair katkı sağlamak istediklerinizi destek@lookum.co adresine iletebilirsiniz.